NEUROMOBILIZACJA
to techniki manualne:
- odtwarzające plastyczność układu nerwowego, czyli zdolność przesuwania się względem struktur otaczających tkankę nerwową
- odtwarzające możliwość rozciągania i napinania samej tkanki nerwowej
ZABURZENIE NEUROMECHANIKI MOŻE POJAWIĆ SIĘ W KAŻDEJ DYSFUNKCJI NARZĄDU RUCHU.
W trakcie terapii mobilizowane są takie struktury jak:
- nerwy obwodowe
- rdzeń kręgowy
- opony rdzeniowe
- zwoje współczulne
- korzenie rdzeniowe
- nerwy rdzeniowe
- sploty nerwowe
Bezpośrednie przyczyny ograniczenia prawidłowej neuromechaniki:
1. Kompresja tkanki nerwowej
-
Obrzęk
-
Krwiak
-
Blizny i zrosty wciągające włókienka nerwowe (zwłóknienia tkanki łącznej z utratą jej elastyczności)
-
Deformacje i zmiany położenia kości
-
Choroby krążka międzykręgowego
-
Choroby stawów międzykręgowych
-
Podrażnione mięśnie, więzadła, powięzie, troczki
-
Patologiczny wzrost objętości narządów
-
Ucisk zewnętrzny np.:
ciasny opatrunek
gips
mankiet do pomiaru ciśnienia (wielogodzinny)
wielokrotne iniekcje (zastrzyki) powodujące zrosty
praca z myszką komputerową (cieśń nadgarstka)
ucisk blatu stołu na nerw łokciowy u „komputerowców”
2. Rozciągnięcie tkanki nerwowej
-
Kompensacyjne
-
Niewygodna pozycja np.:
praca w skłonie
„garbienie się” przy komputerze
pochylenie głowo do monitora komputera
siedzenie wielogodzinne „bokiem” do klienta
siedzenie na brzegu stołu itp.
-
Nieświadome, nienaturalne ustawienie ciała np.:
w czasie snu
w czasie narkozy
u osób z niedowładem kończyn
3. Uraz
-
Mechaniczne uszkodzenie nerwu i tkanek okołonerwowych
4. Choroby Nerwów
ANATOMY TRAINS
Anatomy Trains to inaczej łańcuchy mięśniowo-powięziowe znajdujące się w ciele ludzkim tworzące strukturę tensegracyjną. Łańcuchy te oplatają ciało z przodu, z tyłu z boków, w układach heliktycznych, diagonalnych oraz biegną przez środek, wnętrze naszego ciała otaczając narządy wewnętrzne.
Najlepszym przykładem
struktury tensegracyjnej w naszym ciele jest kręgosłup, gdzie kręgi (dzięki również kompresji) są elementem sztywnym, a mięśnie zarówno krótkie, pomiędzy poszczególnymi segmentami jak i długie są „linami” stabilizującymi całą konstrukcję.
Dzięki temu łatwo możemy dostrzec, że napięcie lub rozluźnienie jednego elementu (mięśnia) powoduje serię zmian w sąsiednich strukturach i w konsekwencji całości układu.
Pod wpływem czynnika mechanicznego np. przeciążenia tworzą się nowe połączenia włókien kolagenowych (zgodnie z kierunkiem działania siły) i zmianie ulega cała struktura. W praktyce możemy zaobserwować to jako skrócenie lub wydłużenie poszczególnych mięśni, grup mięśniowych lub większych obszarów oraz tworzenia wzorców kompensacyjnych.
Pociąga to za sobą zarówno efekty patologiczne (przeciążenia, urazy, zmiany strukturalne) jak i daje spore możliwości terapeutyczne dzięki plastyczności powięzi.
Plastyczność powięzi (tkanki łącznej) możemy wykorzystać w celu odwrócenia zmian patologicznych oraz przywrócenia prawidłowych wzorców napięciowych poprzez zastosowanie odpowiednich technik manualnych i ruchowych .
Anatomy Trains jest więc mapą podłużnych połączeń w sieci powięziowej ciała. Te podłużne linie dają nam obraz tego jak stabilność warunkuje właściwą funkcję i jak jej zaburzenie może prowadzić do dysfunkcji.
Przykładowo ból dolnego odcinka kręgosłupa może pochodzić z opuszczonego łuku stopy.
Sieć powięziowa może być:
-
rozcięta przez skalpel podczas operacji chirurgicznych
-
wysuszona przez wiek (naturalna utrata wody z organizmu)
-
skrócona przez uraz (przykurczona)
lub stać się
mniej funkcjonalna poprzez niewłaściwe używanie i odżywianie organizmu. Jednak zawsze pozostaje jedną nierozerwalną siecią.
NDT – BOBATH dla dorosłych
Koncepcja Bobath jest podejściem, ukierunkowanym na
rozwiązywanie problemów, do badania i leczenia ludzi z zaburzeniami ruchu, funkcji i kontroli posturalnej spowodowanych uszkodzeniem CUN (Centralnego Układu Nerwowego).
Celem leczenia jest optymalizacja wszystkich funkcji przez poprawę kontroli postawy i torowanie selektywnego ruchu.
Funkcja jest tu rozumiana jako
aktywność ukierunkowana na cel, tzn. jej wykonawca zachowuje się w sposób ekonomiczny, minimalizując zużycie energii i reagując na zmiany otoczenia, a ruch jest w maksymalnym stopniu pozbawiony elementów kompensacji. Przez różne oddziaływania dąży się do wyhamowania reakcji nieprawidłowych.
Przed przystąpieniem do terapii dokonywana jest ocena możliwości pacjenta na trzech poziomach wg ICF, czyli Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania:
1.Zaburzenie (funkcje/struktury ciała)
2.Aktywności (ograniczenie aktywności)
3.Partycypacji (ograniczona partycypacja)
Zasady główne koncepcji Bobath to:
- rozpoczęcie terapii (24-godzinnej) najszybciej jak się tylko da;
- udzielanie adekwatnej pomocy przez terapeutę dla pacjenta tzn. tam gdzie pacjent radzi sobie sam nie wyręczamy go;
- regulację napięcia mięśniowego poprzez wykonywanie czynności dnia codziennego;
- włączenie do terapii strony porażonej (zajętej) już od początku;
- terapia nie może być bolesna;
- praca nad równowagą;
- jeśli stan pacjenta nie ulega już poprawie i dodatkowo istnieją patologiczne wzorce ruchowe zezwalamy na ich obecność jeśli umożliwiają wykonanie ruchu funkcjonalnego.
KINESIOLOGY TAPING (Plastrowanie dynamiczne)
Kinesiology Taping stanowi rozwinięcie japońskiego systemu
Kinesio Taping.
Kinesiology Taping to metoda, która pozwala na osiąganie doskonałych rezultatów terapeutycznych przez działanie sensoryczne
plastra k-active tape. Każda aplikacja jest poprzedzona badaniem, oceną układu mięśniowo-powięziowego.
Kinesiology taping:
- jest dobrze akceptowany przez pacjentów,
- działa przez 24 godziny na dobę,
- efekt poprawy jest zauważalny bezpośrednio po aplikacji i utrzymuje się po jej usunięciu,
- nie ogranicza aktywności zawodowej,
- doceniany przez sportowców.
Wykorzystanie Kinesiology Tapingu w terapii pourazowej i zabiegowej daje możliwości niwelowania samoistnych reakcji kompensacyjnych organizmu, co znacznie przyspiesza proces przywracania sprawności.
Działanie:
- normalizacja napięcia mięśniowego (rozluźniająco)
- poprawa mikrokrążenia (wchłania szybko wynaczynienia krwi „siniaki”)
- aktywacja systemu limfatycznego (p/obrzękowo)
- pobudzanie endogennego systemu znieczulenia (p/bólowe)
- wspieranie funkcji stawów (odciążająco, stabilizująco)
PNF
P – proprioceptywne, stymulujące receptory ciała
N – nerwowo-mięśniowe, aktywizujące struktury nerwowo-mięśniowe
F – facylitacja, ułatwianie, pomoc, torowanie
Proprioceptywne Nerwowo-Mięśniowe Torowanie (z ang. PNF), jest to koncepcja leczenia, której filozofia opiera się na założeniu, iż każda istota ludzka, łącznie z osobami niepełnosprawnymi , posiada nienaruszony potencjał życiowy (Kabat 1950).
Ruch w człowieku jest sterowany mechanizmami nauczania motorycznego. Włączenie zasad nauczania motorycznego dotyczy przejścia z terapii
„
za pomocą rąk” terapeuty do terapii „
bez pomocy rąk” terapeuty, czyli dąży się do uzyskania jak największej niezależności pacjenta.
Terapeuta, bazując u wszystkich pacjentów na zachowanym potencjale rehabilitacyjnym, zawsze koncentruje się na mobilizacji rezerw czynnościowych osoby usprawnianej, w celu osiągnięcia przez nią
najwyższego z możliwych poziomu funkcjonalnego.
Zasady koncepcji PNF:
1. Pozytywne podejście: praca bez bólu, oparta na osiągalnych dla pacjenta celach, prowadzona w sposób bezpośredni i pośredni.
2. Najwyższy poziom funkcjonalny to: podejście łączące pracę terapeutyczną w aspekcie strukturalnym i czynnościowym.
3. Mobilizacja potencjału pacjenta uzyskiwana dzięki intensywnemu treningowi: aktywny udział pacjenta w terapii, edukacja motoryczna, samodzielnie wykonywane ćwiczenia.
4. Uwzględnienie człowieka jako całości: jego związki ze środowiskiem, cechy osobowościowe, fizyczne i emocjonalne.
5. Zastosowanie zasad kontroli ruchu i nauczania motorycznego: powtarzanie ćwiczeń w różnym kontekście, respektowanie etapów kontroli motorycznej, modyfikowanie wykonania.
Początkowo metodą tą usprawniani byli głównie pacjenci z SM i zapaleniem rogów przednich rdzenia kręgowego. W miarę nabywania doświadczenia zaczęto sobie zdawać sprawę że ta metoda postępowania jest efektywna
w pracy z pacjentami z różnymi stanami chorobowymi. W chwili obecnej, zgodnie z zasadami tej koncepcji, usprawnia się pacjentów z objawami
NEUROLOGICZNYMI, URAZOWYMI jak i
ORTOPEDYCZNYMI.
WARSZTATY
BARK & KOLANO
CAROLINA MEDICAL CENTER
Warsztaty organizowane przez CMC - renomowany ośrodek zajmujący się medycyną sportową z zakresu stawu barkowego i kolanowego umożliwiające dogłębne poznanie problematyki związanej z postępowaniem fizjoterapeutycznym zarówno w leczeniu zachowawczym, po urazach
i dysfunkcjach stawu kolanowego oraz barkowego jak i po operacjach.
Staw kolanowy:
- rehabilitacja po rekonstrukcji ACL (więzadło krzyżowe przednie),
- rehabilitacja po rekonstrukcji PCL (więzadło krzyżowe tylne),
- rehabilitacja po uszkodzeniu MCL ( więzadło poboczne przyśrodkowe),
- rehabilitacja pooperacyjna po meniscectomii częściowej (usunięciu fragmentu łąkotki),
- rehabilitacja po meniscectomii całkowitej (usunięcie całkowite łąkotek),
- rehabilitacja po szyciu łąkotek,
- rehabilitacja w syndromie całkowitego przyparcia rzepki GPS,
- rehabilitacja w syndromie zwiększonego bocznego przyparcia rzepki ELPS,
- rehabilitacja po złamaniu rzepki itp.
Staw barkowy:
- rehabilitacja w barku zamrożonym (zarostowe zapalenie torebki stawowej),
- rehabilitacja przy dyskinezie łopatki (zaburzony rytm ramienno-łopatkowy),
- rehabilitacja w zespole ciasnoty podbarkowej (syndrom wklinowania),
- rehabilitacja po uszkodzeniu stożka rotatorów,
- rehabilitacja pooperacyjna w uszkodzeniach obrąbka stawowego i głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia itp.